www.iiiWe.com » دقیق‌ترین سازه‌ی جهان در زمینه گاهشماری : چارتاقی نیاسر

 صفحه شخصی سایه ذاکری   
 
نام و نام خانوادگی: سایه ذاکری
استان: تهران - شهرستان: تهران
رشته: کارشناسی ارشد عمومی
تاریخ عضویت:  1390/02/15
 روزنوشت ها    
 

 دقیق‌ترین سازه‌ی جهان در زمینه گاهشماری : چارتاقی نیاسر بخش عمومی

24

دقیق‌ترین سازه‌ی جهان در زمینه گاهشماری : چارتاقی نیاسر

 


 

رضا مرادی غیاث‌آبادی، اخترباستان‌شناس ایرانی معتقد است: بنای چارتاقی نیاسر (در بیست کیلومتری غرب کاشان) دقیق‌ترین سازه‌ی تقویمی و گاهشماری در جهان است.

 

دکتر غیاث‌آبادی در گردهمایی «چارتاقی نیاسر از دریچه نجوم» که 29 اوایل امسال در رصدخانه دانشگاه کاشان برگزار شد، گفت: تاکنون 40 چارتاقی در ایران شناسایی شده که چارتاقی نیاسر پس از چارتاقی «خانه دیو» در جنوب غربی سبزوار و چارتاقی «کهک» قم، سالم‌ترین چارتاقی ایران است.

 

وی افزود: چارتاقی‌ها سازه‌هایی هستند که می‌توان آغاز فصل‌های چهارگانه سال را با قرار گرفتن خورشید در هنگام طلوع در روز نخست هر فصل در زاویه خاصی از میان ستون‌های این گونه بناها مشاهده کرد.

 

وی مهم‌ترین نکته در مکان‌یابی ساخت چارتاقی‌ها را داشتن چشم‌انداز مناسب به افق‌ محل دانست و گفت: هیچ عامل طبیعی یا انسانی نباید سد راه پرتوهای خورشید و مانع از دید داشتن چارتاقی به آن باشد.

 

 


 

دکتر غیاث‌آبادی با برشمردن عوامل دخیل در تخریب چارتاقی نیاسر، خواستار توجه بیشتر مسئولان به حفاظت و نگهداری از این بنای گاهشماری و بی‌نظیر ایران شد.

همچنین ایشان از برگزاری همایش جهانی چارتاقی نیاسر ابراز خوشنودی کرد و افزود: از سال 2009 که به نام سال جهانی نجوم و بناهای گاهشماری نامگذاری شده، اقدامات مشترک شایان تحسینی توسط سازمان میراث فرهنگی، سازمان یونسکو و دانشگاه کاشان در این شهر انجام گرفته که امیدواریم مقطعی نباشد و تداوم یابد.

 

مسئول رصدخانه دانشگاه کاشان هم، هدف از برگزاری گردهمایی چارتاقی نیاسر از دریچه نجوم را معرفی هرچه بیشتر این بنا و نقش آن در هویت‌بخشی ملی و تاریخی ذکر کرد و گفت: این چارتاقی در سال 1317 خورشیدی به شماره 316 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

جواد نوحی یکی از ویژگی‌های تقویمی شناخته‌شده این بنا را رصد خورشید در آغاز تابستان و زمستان عنوان کرد و افزود: بناهای تقویمی گونه‌هایی ساختمان‌های ایجادشده به دست بشر هستند که نه تنها بازگوکننده آداب و رسوم پیشینیان، بلکه آیینه تمام‌نمای دقت‌نظر نیاکان ما در زمینه پدیده‌های نجومی و آسمانی همچون تغییر موقعیت اجرام سماوی است.

 

 


 


 

دکتر غیاث‌آبادی پیشتر در سال ۱۳۸۰ و در کتاب «نظام گاهشماری در چارتاقی‌های ایران» فرضیه کاربری تقویمی آن را مطرح کرده بود، چون چارتاقی نیاسر به مانند دیگر چارتاقی‌های منفرد ایران بدون وجود بناهای دیگر در پیرامون آن ساخته شده و دقت محاسبات تقویمی آن بیش از بناهای دیگر تقویمی در جهان است که گاه تا سه درجه خطا دارند.

در صورت پذیرش این نظریه، پیدا شدن کاربری گاهشمارانه برای این بنا در تضاد با کاربری‌های دیگر همچون بنای یادمانی و آتشکده نیست. چون در معماری ایرانی بسیاری از بناها کاربری‌های چندمنظوره داشته‌اند. به کارگیری واژه‌ چارتاقی نیز تنها ناظر بر ویژگی‌های معماری بنا و نه کاربری آن است. اما به هر حال هنوز ابهاماتی در این باره وجود دارد و برخی نسبت به این کاربری تردید دارند.

به پیشنهاد و پیگیری دکتر غیاث‌آبادی هر سال آیین دیدار و بررسی میدانی طلوع خورشید، در نخستین روز هر فصل سال در کنار این بنای دوهزارساله برگزار می‌شود.

شایان ذکر است که دکتر رضا مرادی غیاث‌آبادی، پژوهشگر و نویسنده در زمینه باستان‌شناسی، اخترباستان‌شناسی، گاهشماری و فرهنگ ایران باستان و مؤلف بیش از ۳۷ کتاب و چند صد مقاله و مصاحبه است، که از جمله آنها می‌توان «تمدن هخامنشی»، «نوروزنامه»، «آسیای میانه از کهن‌ترین روزگاران تا زمان زرتشت»، «اوستای کهن و فرضیه‌هایی پیرامون نجوم‌شناسی بخش‌های کهن
اوستا
» و «رصدخانه خورشیدی نقش‌رستم» را نام برد.

او که یابنده و شناسایی‌کننده چندین تقویم آفتابی و سازه خورشیدی باستانی در ایران است، در کتاب «ایران، سرزمین همیشگی آریاییان» نظریه مهاجرت بزرگ آریاییان از سرزمین‌های شمالی را رد می‌کند. همچنین، در کتاب «زادروز فردوسی» (انتشارت نقش‌آور) دلایل و شواهدی ارائه می‌کند که نشان از زادروز فردوسی در یکم بهمن دارد.

او همچنین در دومین همایش بین‌المللی تمدن هلیل‌رود (جیرفت) به ارائه مقاله‌ای پرداخت که طی آن یکی از کهن‌ترین سنگ‌نوشته‌های ایران را که به خط هندسی است، معرفی کرد.

دکتر غیاث‌آبادی در چندین نامه سرگشاده به استفاده بی‌اجازه و مکرر از آثارش توسط سازمان میراث فرهنگی اعتراض کرده ‌است.

 


 


 

منبع : ویکی‌پدیا و سایت دانشگاه کاشان








دوشنبه 3 بهمن 1390 ساعت 12:12  
 نظرات    
 
مائده علیشاهی 21:04 دوشنبه 3 بهمن 1390
1
 مائده علیشاهی
خیلی جالب بود..نمیدونستم..
مرسی عزیزم
علی سعدائی جهرمی 21:09 دوشنبه 3 بهمن 1390
1
 علی سعدائی جهرمی
سپاس خانم مهندس
چارتاقی را به ما شناسوندید ... اون هم یه چارتاقی منحصر به فرد
شادین امانی 10:15 سه شنبه 4 بهمن 1390
1
 شادین امانی
ممنونم سایه جان...من نمی دونستم خیلی جالب بود
رضا مهیاری 13:27 سه شنبه 4 بهمن 1390
1
 رضا مهیاری
جالبه
شهره هوشمندراد 14:14 سه شنبه 4 بهمن 1390
1
 شهره هوشمندراد
احسند به شما که با انتخابتون افتخار به نیاکانمان را یادآوری کردید و آرزوی سلامتی طول عمر برای دکتر غیاث آبادیها که هویت و سربلندی گذشته ی ما را یاد آوری و از آن دفاع می کنند.
احد آمالی 14:48 سه شنبه 4 بهمن 1390
1
 احد آمالی
خیلی عالی بود ممنون
امیر یاشار فیلا 17:00 سه شنبه 4 بهمن 1390
1
 امیر یاشار فیلا
سپاس ویژه از شما، خانم مهندس ذاکری.
جای خوشوقتی‌ست که شمار دوستداران نجوم و دانش‌های هم‌بسته با آن در این شبکه‌ی تخصصی رو به افزایش است.
متأسفانه از برنامه‌ی گردهمایی دوستداران نیاسر و نجوم در نخستین روز هر فصل بی‌خبر بودم؛ و با وجود نزدیکی راه، تا کنون در آن شرکت نکرده‌ام.
متشکرم که ما را از این رویداد آگاه کردید.

مقاله‌ای هم درباره‌ی ویژگی‌های معماری چارتاقی نیاسر، سال 1382 در ماهنامه‌ی «دانش‌نما» (نشریه‌ی فنی ـ تخصصی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اصفهان) به چاپ رسید؛ که شاید به کار دوستداران موضوع بیاید.
مرتضی ت.د 17:42 سه شنبه 4 بهمن 1390
1
 مرتضی ت.د
جالب بود
کورش نیکزاد 19:34 سه شنبه 4 بهمن 1390
1
 کورش نیکزاد
چه جالب
نمی دونستم
من نیاسر رفتم
آبشارش حرف نداره
جای خیلی قشنگیه
ولی ملت نمیذارن تمیز بمونه
کاش راجع به این چیزها هم مطلب میذاشتین
سایه ذاکری 21:59 سه شنبه 4 بهمن 1390
0
 سایه ذاکری
خواهش میکنم دوستای خوبم.
پیشنهادم اینه اگه تا حالا به نیاسر سفر نکردین حتما تو فصل بهار برنامه یه سفر رو بذارین. دیدن چارتاقی بهمراه آبشار و لاله های صورتی تو بهار خیلی لطف داره.
محسن مطلع 12:32 چهارشنبه 5 بهمن 1390
1
 محسن مطلع
ممنون جالب و مفید بود
شهاب مظلوم 18:50 چهارشنبه 5 بهمن 1390
2
 شهاب مظلوم
دلمان تنگ شد مخصوصا وقتی عکس دکتر رو دیدیم . . . جای ما رو خالی کنید . . . به روستای سهراب هم حتما سری بزنید . . .
سایه ذاکری 19:32 چهارشنبه 5 بهمن 1390
0
 سایه ذاکری
جناب مظلوم خوشحالم که خاطرات خوبتون زنده شدن.
گلستانه را می فرمایین؟
راستش من اردهال زیاد میرم ولی این روستارو متاسفانه نرفتم.
شهاب مظلوم 21:28 چهارشنبه 5 بهمن 1390
1
 شهاب مظلوم
بسیار سپاسگذار
پس هر بار به اردهال رفتید به سراغ سهراب هم بروید و به یاد ما هم باشید . .واگر به گلستانه رفتید حتما خاطرات سهراب رو خواهید دید . . .
نازنین بهشتی 17:02 پنجشنبه 6 بهمن 1390
1
 نازنین بهشتی
عاااالی بود سایه جون
منم هنوز نشدهخ برم کاشان و نیاسر
ایشاللا عید 91
ضمنا عکس تازه ات هم مبارک باشه عزیز
سایه ذاکری 00:17 شنبه 8 بهمن 1390
0
 سایه ذاکری
نازنین جان ممنون از لطفت.
آره بهار خیلی فرصت خوبیه حتما برنامه اشو بذار دختر طبیعت دوست ;-)
حسن ابراهیمی 15:27 شنبه 5 فروردین 1391
0
 حسن  ابراهیمی
ممنونم خانم مهندس ذاکری , امروز دارم پروژه پاورپوینتی آماده میکنم در مورد نور در معماری , از مطالب مفید این روزنوشت در این پروژه استفاده کردم .

با تشکر فراوان , عید شما مبارک و سال خوبی داشته باشید.